ΠΡΟΣΔΕΣΗ ΣΚΑΦΟΥΣ ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ
Όταν μπαίνουμε σε ένα λιμάνι πρέπει να ετοιμαστούμε για να δέσουμε – ασφαλίσουμε το σκάφος στην προβλήτα. Πριν όμως κάνουμε οποιοδήποτε χειρισμό πρέπει να αποφασίσουμε το σημείο που θα δέσουμε, να εκτιμήσουμε τον διατιθέμενο χώρο που θα έχουμε (για να υπολογίσουμε τον τρόπο που θα δέσουμε) και στους υπολογισμούς μας να λάβουμε υπ' όψιν την διεύθυνση και την ένταση του ανέμου διότι επηρεάζουν τους χειρισμούς αυτούς. Μέσα σε ένα λιμάνι οφείλουμε να είμαστε πολύ προσεκτικοί στους χειρισμούς του σκάφους, η ταχύτητα μας να είναι μικρή, τέτοια που να μην προκαλέσουμε ατύχημα αλλά και να μην χάσουμε τον έλεγχο του τιμονιού.
Υπάρχουν τρεις τρόποι πρόσδεσης:
Α) Πλαγιοδέτηση σκάφους
Κατά την πλαγιοδέτηση (σχ. 1) χρησιμοποιούνται συνήθως 4 σχοινιά: α) ο πλωριός κάβος, β) ο πρυμνιός κάβος και γ) οι δύο χιαστί κάβοι λεγόμενοι λεντίες ή πλαγιοδέτες (springs). Τα τέσσερα αυτά σχοινιά δεν πρέπει να είναι τελείως φερμαρισμένα αλλά να το βοηθούν να κρατιέται το σκάφος στην θέση του, παράλληλα με την προβλήτα, επιτρέποντας μικρές μετακινήσεις για να μπορεί να <<λαστιχάρει>>.
Μπορούμε, σε περίπτωση έλλειψης χώρου στην αποβάθρα, να κάνουμε πλαγιοδέτηση επάνω σε άλλο σκάφος, αντί για την προβλήτα. Χρησιμοποιούμε τον ίδιο τρόπο πρόσδεσης αλλά προσέχουμε το άλμπουρο του σκάφους μας να μην είναι στην ίδια ευθεία με το άλμπουρο του άλλου σκάφους (οι κάθετοι ως προς τον διαμήκη άξονα των δύο σκαφών που διέρχονται από τα άλμπουρα τους να μην συμπίπτουν). Ο λόγος είναι για να αποφύγουμε την σύγκρουση των δύο άλμπουρων σε περίπτωση ταλάντωσης δεξιά – αριστερά λόγω κυματισμού.
Σχ. 1 – Πλαγιοδέτηση σκάφους
Ενέργειες για πλαγιοδέτηση σκάφους
1 – Εντοπίζουμε την θέση που θα πλαγιοδετήσουμε
2 – Βάζουμε μπαλόνια στην πλευρά της πλαγιοδέτησης
3 – Δένουμε τους κάβους στις δέστρες του σκάφους (έξω από τα ρέλια)
4 – Παραβάλουμε το σκάφος με την προβλήτα και είτε ρίχνουμε τα σχοινιά στην προβλήτα (εάν υπάρχει άνθρωπος να μας βοηθήσει) είτε βγαίνει κάποιος από το πλήρωμα, για να δέσει το σκάφος.
Τα πλεονεκτήματα της πλαγιοδέτησης είναι η ευκολία της πρόσδεσης καθώς και η ευκολία αποβίβασης – επιβίβασης του πληρώματος. Στα μειονεκτήματα της είναι η κατάληψη μεγάλου χώρου στην προβλήτα του λιμανιού.
Β) Πρόσδεση με την πρύμνη (πρυμνοδέτηση)
Η πρυμνοδέτηση (σχ. 2) είναι μία σχετικά δυσκολότερη πρόσδεση σε σχέση με την πλαγιοδέτηση, ιδιαίτερα όταν φυσάει αέρας ή υπάρχουν ρεύματα, αλλά το σκάφος καταλαμβάνει λιγότερο χώρο στην προβλήτα.
Σχ. 2 – Πρυμνοδέτηση και προδέτηση σκάφους
Ενέργειες για την πρυμνοδέτηση σκάφους (Σχ. 3)
1 – Εντοπίζουμε την θέση στην προβλήτα που θα δέσουμε π.χ. η θέση Γ στην προβλήτα, ανάμεσα σε άλλα σκάφη. Κατά τον υπολογισμό της θέσης θα πρέπει να προσέξουμε το βάθος της θάλασσας δίπλα στην προβλήτα για να αποφύγουμε να <<βρει>> το πτερύγιο του τιμονιού μας στον βυθό.
2 – Βάζουμε στις δύο πλευρές του σκάφους αλλά και στον καθρέπτη μπαλόνια για να αποφύγουμε κτυπήματα με τα άλλα σκάφη αλλά και την προβλήτα.
3 – Εντοπίζουμε την θέση που θα ρίξουμε την άγκυρα μας, σε απόσταση από την προβλήτα περίπου τρία μήκη του σκάφους (ή ανάλογα με τον άνεμο), κάθετα από αυτήν και προσέχοντας να μην μπλέξουμε την άγκυρα μας με τις άγκυρες άλλων σκαφών και να μην διασταυρώνονται οι καδένες τους.
Σχ. 3 Διαδικασία πρυμνοδέτησης σκάφους
4 – Οι προπέλες των σκαφών ανάλογα με το αν είναι δεξιόστροφες ή αριστερόστροφες, μόλις τεθούν σε περιστροφή κατά την οπισθοπορεία έχουν την τάση, πριν αρχίσει η κίνηση του σκάφους προς τα πίσω, να στρέφουν την πρύμη του σκάφους είτε προς τα αριστερά είτε προς τα δεξιά. Έτσι στην περίπτωση μας το σκάφος ξεκινάει από την θέση 1, κάνει στροφή έτσι ώστε το σκάφος να βρεθεί στην θέση 3, με την πρύμη του προς την προβλήτα και σε θέση κάθετη από την θέση πρυμνοδέτησης Γ και κατόπιν γυρνάει το τιμόνι του δεξιά (αν η προπέλα του είναι αριστερόστροφη) σε μια γωνία περίπου 30 μοιρών (θέση 4).
5 - Από την θέση αυτή θέτει την προπέλα σε λειτουργία οπισθοπορείας. Μέχρι να αρχίσει το σκάφος να κινείται προς τα πίσω οπότε η πορεία του ελέγχεται από το τιμόνι, η πρύμνη του σκάφους στρίβει προς τα δεξιά (θέση 5) και ευθιγραμμίζεται με την θέση πρόσδεσης στην προβλήτα σε θέση κάθετη. Από την θέση αυτή και έχοντας το σκάφος αποκτήσει ταχύτητα κινείται προς την θέση πρυμνοδέτησης, με την βοήθεια του τιμονιού.
6 - Όταν φθάσουμε στο κατάλληλο σημείο ρίχνουμε την άγκυρα και συνεχίζουμε να κινούμαστε αργά προς τα πίσω. Θα πρέπει να υπάρχει συντονισμός της ταχύτητας κίνησης προς τα πίσω με τον ρυθμό μαϊναρίσματος της καδένας γιατί εάν την αφήνουμε αργά μπορεί να μας γυρίσει το σκάφος από την πορεία που θέλουμε, εάν δε την αφήνουμε γρήγορα θα κουλουριαστεί η καδένα στον βυθό.
7 – Όταν πλησιάσουμε την προβλήτα ρίχνουμε τις πρυμάτσες για να μας δέσει κάποιος ή βγαίνει ένα άτομο από το πλήρωμα και το δένει (προσοχή να υπάρχει μπαλόνι ή μπαλόνια στην πρύμνη του σκάφους)
8 – Αφού δέσουμε ελέγχουμε εάν η άγκυρα μας έχει πιάσει καλά στον βυθό (βιράροντας λίγο την καδένα)
Το πλεονέκτημα της πρυμνοδέτησης είναι η κατάληψη μικρού χώρου στην προβλήτα του λιμανιού. Στα μειονεκτήματα της είναι η δυσκολία της πρόσδεσης και η ανάγκη πόντισης άγκυρας. Όσον αφορά την ευκολία αποβίβασης – επιβίβασης του πληρώματος είναι ευκολότερη από την προδέτηση αλλά δυσκολότερη από την πλαγιοδέτηση.
Γ) Πρόσδεση με την πλώρη (προδέτηση)
Παραπλήσια με την πρυμνοδέτηση είναι και η προδέτηση (σχ. 2). Στην περίπτωση αυτή η άγκυρα ρίχνεται από την πρύμνη και έτσι ο χειρισμός του σκάφους είναι ευκολότερος. Η προδέτηση συνιστάται επίσης όταν το βύθισμα της θάλασσας κοντά στην προβλήτα είναι μικρό.
Ενέργειες για την προδέτηση σκάφους
1 – Εντοπίζουμε την θέση στην προβλήτα που θα δέσουμε
2 – Βάζουμε τα μπαλόνια στις δύο πλευρές του σκάφους
3 – Εντοπίζουμε την θέση που θα ρίξουμε την άγκυρα όπως και στην πρυμνοδέτηση
4 – Ρίχνουμε την άγκυρα και κινούμαστε προς την προβλήτα
5 – Όταν πλησιάσουμε ρίχνουμε δύο κάβους να μας δέσουν ή βγαίνει ένα άτομο από το πλήρωμα και το δένει
6 – Ελέγχουμε εάν η άγκυρα μας έχει πιάσει καλά στον βυθό.
Τα πλεονεκτήματα της προδέτησης είναι η κατάληψη μικρού χώρου στην προβλήτα του λιμανιού και η ευκολία της πρόσδεσης. Στα μειονεκτήματα είναι η δυσκολία αποβίβασης – επιβίβασης του πληρώματος και η ανάγκη πόντισης άγκυρας.
Στις οργανωμένες μαρίνες υπάρχουν έτοιμα ρεμέντζα τα οποία χρησιμοποιούνται από τα σκάφη κατά την πρυμνοδέτηση ή την προδέτηση τους με αποτέλεσμα αφ΄ ενός να μην χρειάζεται να ρίξουν άγκυρα και αφ΄ ετέρου το δέσιμο τους να γίνετε ευκολότερα.